Bez samochodu ...
  Trolejbus
 
Trolejbus

Wg Wikipedii (fragmenty):

Trolejbus (pop. trajtek) – drogowy pojazd komunikacji miejskiej napędzany energią elektryczną pobieraną z sieci trakcyjnej. Posiada dwa odbieraki prądu połączone z zawieszoną nad jezdnią parą przewodów. Stąd nazwa od angielskiego słowa "trolley" i końcówki "bus" od omnibus (po łacinie - dla wszystkich). W Polsce trolejbusy korzystają z prądu stałego o napięciu 600 V.

Za pierwszy trolejbus można uznać uruchomiony w 1882 w Berlinie Elektromote. Kolejne konstrukcje były naturalnym kompromisem pomiędzy transportem opartym na sieci elektrycznej (tramwajami) a zbiorową komunikacją opartą o autobusy, wówczas napędzane relatywnie słabymi silnikami benzynowymi. Pierwsza linia trolejbusowa z regularnymi przewozami pasażerskimi w Polsce o długości 2,2 km została uruchomiona w 1930 roku w Poznaniu. Tamże trolejbusy przy zjeździe do zajezdni korzystały z przewodu tramwajowego (jeden odbierak ślizgał się po nim, a specjalny - dolny - po szynie jako przewodzie powrotnym). W okresie międzywojennym w szeregu miast Ameryki Północnej i w Wielkiej Brytanii dokonywano konwersji linii tramwajowych na trolejbusowe, dzięki czemu firmy eksploatujące sieci komunikacyjne ograniczały koszty utrzymania specyficznej dla trakcji infrastruktury szynowej (jezdnie miejskie były utrzymywane przez miasta). W latach 50. XX wieku rozwój autobusów z napędem spalinowym i obniżka cen paliw ropopochodnych przyczyniła się do upadku wielu sieci trolejbusowych i zastąpieniu ich autobusami. Obecnie ze względu na konieczność ograniczenia szkodliwej emisji i możliwość pozyskiwania energii elektrycznej z czystych źródeł trolejbusy przeżywają renesans.

Można argumentować, że w wielu miejscach pospieszono się z likwidacją linii trolejbusowych (w Polsce były były w miastach: Dębica, Gorzów Wlkp, Jelenia Góra, Legnica, Olsztyn, Poznań, Słupsk, Wałbrzych, Warszawa, Wrocław) , ale trochę ich zostało i sprawują się nieźle. W Polsce są w trzech miastach: Gdyni, Lublinie i Tychach.

W centrach europejskich miast np w Genui budują trakcję trolejbusową,  mającą zastąpić dymiące spalinami autobusy.
Sporo trolejbusów jest w Rosji i krajach byłego ZSRR.
W surowym zimnym klimacie trolejbus spisuje się lepiej niż autobus i tramwaj - patrz
http://www.amberway.pl/amberwaynews/amberwaynews6.pdf

Więcej o historii, modelach, sieciach itd. - patrz http://pl.wikipedia.org/wiki/Trolejbus

Zalety

  • Trolejbusy mają dużo większe przyspieszenie niż autobusy, a średnia prędkość przejazdu od pętli do pętli w terenie miejskim jest wyższa niż w przypadku autobusu.
  • Podczas ruszania zużywają wielokrotnie mniej energii niż autobus.
  • Praktycznie nie emituje zanieczyszczeń.
  • Koszt budowy infrastruktury jest niższy niż w przypadku tramwajów wobec braku szyn.
  • Trolejbusy mają lepszą od tramwajów przyczepność, dzięki czemu mogą gwałtowniej przyspieszać i hamować, co zmniejsza prawdopodobieństwo kolizji. Charakteryzują się także większą zdolnością pokonywania wzniesień.
  • Nowoczesne trolejbusy posiadają możliwość zwracania energii elektrycznej z powrotem do sieci trakcyjnej podczas hamowania co ogromnie wpływa na zużycie energii elektrycznej podczas jazdy w warunkach miejskich. Przykładem takiego pojazdu jest Jelcz M121E, Solaris Trollino 12 i 12AC.
  • Trolejbus ma zazwyczaj cichszy bieg od tramwaju dzięki tłumieniu odgłosów jazdy przez opony.
  • Ponieważ trolejbus nie jeździ po szynach, jest bardziej mobilny w ruchu niż tramwaje (możliwe ominięcie przeszkody na torze jazdy, ograniczone jednak do ok. 2–3 metrów dopuszczalnym wychyłem pałąków, problem znika przy dodatkowym zasilaniu pojazdu).

Wady

  • Ponieważ trolejbusy nie jeżdżą po szynach, istnieje możliwość "zgubienia pałąków", czyli oderwania się odbieraków prądu od sieci trakcyjnej. Jest to dość częste i uciążliwe zjawisko, szczególnie w przypadku starej sieci trakcyjnej, która nie ma prowadnic na zakrętach. Druty załamują się w tych miejscach, co powoduje niebezpieczne kołysanie się pałąków. Przy zbyt dużej prędkości może to spowodować ich opadnięcie. Jest to uciążliwe zjawisko, dlatego większość miast wymienia sieć trakcyjną – szczególnie na skrzyżowaniach i rondach.
  • Napowietrzna sieć trakcyjna jest bardziej skomplikowana niż tramwajowa, posiada bowiem dwa przewody jezdne, co wymusza wprowadzenie zwrotnic.
  • Koszt budowy trakcji, chyba że  trakcja wykorzystuje głównie słupy  lamp ulicznych (nie zajmuje także dodatkowego miejsca )
  • Niemożność wzajemnego wyprzedzania się trolejbusów (np. stojących na jednym przystanku). Ograniczenie wynika z korzystania z tej samej trakcji.
  • Trolejbusy mają takie same prawa na ulicy jak autobusy, przez co tak jak one tkwią w korkach.
  • Przy ruszaniu starszych trolejbusów odczuwalne jest dość uciążliwe szarpanie. Często, również w starszych modelach, gdy kierowca zdejmie nogę z przyspieszacza (pedał gazu) występuje bardzo silne szarpnięcie spowodowane odłączeniem zasilania od silnika. W trolejbusach z napędem sterowanym elektronicznie (IGBT) problemy te nie występują.
  • Są ograniczone zasięgiem sieci trakcyjnej. Istnieją jednak tzw. duobusy, które mogą być napędzane silnikami Diesla lub akumulatorami, dzięki czemu mogą wjeżdżać w obszary, gdzie sieć trakcyjna z różnych przyczyn nie może zostać rozwieszona. Przeprowadzano również próby użycia superkondensatorów do zasilania trolejbusów poza siecią trakcyjną.

 

Można trolejbus porównywać jeszcze z autobusami elektrycznymi - np. autobus napędzany energią czerpaną z akumulatorów ma niewielki zasięg - a za to dość dużą masę. Na każdego przewożonego pasażera przypada aż 80 kg masy akumulatorów. Zasięg wynosi do 70 km.

Sądzę, że niektóre niedogodności można by rozwiązać stosując rozwiązania kombinowane (hybrydowe) i wspomniane duobusy. W trudniejszych  fragmentach trasy (skrzyżowania, tam, gdzie  trudno umieścić trakcję, itp.) można by przechodzić chwilowo na napęd alternatywny zasilany albo masywnym giroskopem albo akumulatorem albo supekondensatorem albo ...).

opr. LK

 
 
  Licznik 150528 odwiedzający (276523 wejścia) (od 13.07.08)  
 
Copyright serwisu 2008 Leszek Korolkiewicz. Prawa do artykułów przysługują ich autorom/właścicielom. Ta strona internetowa została utworzona bezpłatnie pod adresem Stronygratis.pl. Czy chcesz też mieć własną stronę internetową?
Darmowa rejestracja