Zostaw samochód w domu
Bardziej przyjazne środowisku naturalnemu środki transportu mogą odgrywać olbrzymią rolę w walce ze zmianami klimatycznymi i zmniejszeniem zanieczyszczenia powietrza. W całej Europie powstają innowacyjne programy, które mają służyć tym celom.
Emisje gazów cieplarnianych pochodzących z transportu szybko wzrastają i w znacznym stopniu przyczyniają się do zmian klimatycznych. Około jednej piątej całkowitej emisji gazów cieplarnianych w Unii Europejskiej pochodzi z transportu, z czego 90% stanowi transport drogowy. Jednakże podróż samochodem, szczególnie po większych i mniejszych miastach, mogłaby z powodzeniem zostać zastąpiona alternatywnymi środkami transportu.
Nantes w zachodniej Francji jest jednym z najbardziej aktywnych miast Europy w dążeniu do przekształcenia systemu transportowego w bardziej przyjazny środowisku. W Nantes podjęto szereg działań na rzecz środowiska, takich jak: wprowadzenie komunikacyjnych statków rzecznych, zwiększenie obszarów przeznaczonych dla pieszych, stworzenie systemu parkowania na obrzeżach miasta, zwiększenie ilości pasów dla autobusów oraz zachęcanie pracodawców do refundowania pracownikom kosztów przejazdu transportem miejskim. Nantes jest jednym z ponad 1 200 miast biorących udział w tegorocznym Europejskim Tygodniu Mobilności trwającym od 16 do 22 września.
Jakie są więc najlepsze sposoby, aby zachęcić ludzi do opuszczenia swoich samochodów i korzystania z bardziej przyjaznych środowisku naturalnemu środków transportu?
Siła dwóch kółek
Rowery są idealnie ekologicznym środkiem transportu, ponieważ nie emitują dwutlenku węgla. Wiele miast w Europie uświadomiło sobie już ten fakt i czynią starania, aby stać się bardziej przychylnym rowerzystom.
Kopenhaga, Amsterdam i Gandawa w Belgii są dobrze znanymi miastami przyjaznymi rowerom. Groningen w Holandii stoi jeszcze wyżej w rankingach, dzięki kampanii trwającej od lat 80-tych mającej na celu zwiększenie liczby ludności korzystającej z rowerów.
Miasto posiada sieć ścieżek rowerowych, które prowadzą aż na przedmieścia, ponadto wyposażone jest w miejsca parkingowe i dodatkowe usługi, a także posiada zaostrzone przepisy dotyczące transportu publicznego. Rowery i piesi dominują w średniowiecznym centrum miasta, a jedna trzecia osób dojeżdżających do pracy wykorzystuje do tego celu rowery.
Dwa miasta, które ostatnio przyłączyły się do dwukołowej rewolucji to Paryż i Bruksela. Wprowadziły one program dzielenia się rowerami, który polega na tym, że za drobną opłatą każdy może wypożyczyć rower, pojeździć nim, a następnie odstawić go na jednym z wielu stojaków rowerowych na terenie całego miasta.
Autobusy napędzane odpadami
Promowanie korzystania z transportu publicznego może pomóc w utrzymaniu równowagi ekologicznej, a w szczególności jeśli ten system transportu jest w czołówce rozwiązań, które nie prowadzą do zanieczyszczenia środowiska. Wiele miast w Unii Europejskiej przekształca autobusy i inne pojazdy tak, aby były napędzane gazem ziemnym, zamiast dieslem, który powoduje większe zanieczyszczenie. Jeden z najbardziej innowacyjnych projektów tego typu powstał w Lille, w północnej Francji, gdzie budowana jest fabryka, która będzie przetwarzała ścieki i odpady w biogaz, używany później jako napęd do autobusów komunikacji miejskiej.
Opłaty za korzystanie z dróg
Jednym ze sposobów, aby zachęcić ludzi do zmiany samochodu na inny środek transportu jest wnoszenie opłaty za korzystanie z dróg. Londyn jest największym miastem, które ustaliło opłatę dla samochodów wjeżdżających do centrum. W efekcie, od momentu wprowadzenia powyższego przepisu w 2002 r. ruch zmniejszył się o jedną trzecią, a emisja dwutlenku węgla o 15%.
Początkowo program wzbudził kontrowersje, ale obecnie jest akceptowany przez wielu mieszkańców Londynu, którzy dostrzegają jego korzyści, takie jak mniej zatłoczone ulice i czystsze powietrze. Wiele dużych miast na świecie albo już wprowadziło, albo rozważa wprowadzenie podobnych przepisów.
A może po prostu bardziej ekologiczne samochody
Dzięki wykorzystaniu nowych technologii samochody są mniej szkodliwe dla środowiska naturalnego. Technologie takie jak flexi-fuel lub samochody o napędzie hybrydowym, gazowym lub elektrycznym są już w użyciu. Jednakże ich szersze zastosowanie jest ograniczone poprzez brak właściwej infrastruktury, takiej jak odpowiednie stacje do tankowania.
Seria pięciu projektów utworzonych we Włoszech, Holandii, Polsce, Portugalii i Hiszpanii ma na celu zwiększenie użycia pojazdów korzystających z paliw alternatywnych (AFVs). Jednym z założeń projektów jest zachęcenie przedsiębiorstw lub władz lokalnych, które są właścicielami flot samochodowych, aby zakupiły pojazdy korzystające z paliw alternatywnych. Wymianie starych samochodów na AFVs oraz staraniom zmierzającym do rozwoju rynku używanych samochodów towarzyszą bodźce finansowe.
Innym wyjściem jest promowanie wspólnego użytkowania samochodu (car-sharing), tak jak ma to miejsce w Brukseli czy w Bremie w Niemczech. Osoby, które biorą udział w programie posiadają dostęp do samochodów zaparkowanych w wyznaczonych miejscach na terenie miasta. Klienci uiszczają opłatę liczoną na podstawie czasu spędzonego w podróży i pokonanego dystansu, co zmniejsza zarówno ilość przejechanych kilometrów, jak i liczbę samochodów na drogach. W Bremie liczba uczestników programu wzrosła z 30 w 1990 r. do 3 000 w 2003 r. a ograniczenie emisji dwutlenku węgla zmalało do około 2 000 ton rocznie.